لباس سربازی و پوشش نیروی نظامی هر کشوری نمایان کننده‌ی هویت نیروی نظامی آن کشور است. کشورهای مختلف سعی دارند با طراحی خاص لباس برای نیروی نظامی خود به آنها هویتی ویژه ببخشند. به گونه‌ای که هر کس با دیدن آن لباس بر تن یک سرباز بتواند تشخیص دهد آن سرباز متعلق به نیروی نظامی کدام کشور است. مثلا شما احتمالا می‌توانید از بین یک سرباز آمریکایی و یک سرباز لهستانی تشخیص دهید سرباز آمریکایی کدام است؛ علت آن هم طراحی ویژه‌ی لباس سربازان آمریکایی است که به راحتی در ذهن می‌ماند و بنابراین تشخیص نیروی آمریکایی از دیگران بسیار ساده است.

ویژگی های لباس نظامی

 زیبایی

محیط نظامی به اندازه‌ی کافی خشک و ملال‌آور است. حال لباس سربازی زشت و زمختی که تمام مدت باید تن سرباز یا افسر باشد می‌تواند این ملال‌آوری را دوچندان کند. لباس سربازی که زیبا طراحی و دوخته شده‌باشد روحیه‌ی نیروهای نظامی را بالا می‌برد و سربازان با رغبت و افتخار آن لباس را بر تن می‌کنند. هم‌چنین در مواجهه با دشمن، ابهت و زیبایی لباس نظامی، حس قدرتمندی را به طرف مقابل القا می‌کند.

راحتی

لباس نظامی خوب لباسی است که در عین زیبایی، راحتی و چابکی نیروی نظامی در صحنه‌ی نبرد یا تمرین‌های نظامی را تامین کند. پوشیدن لباس سربازی ناراحت در ایستادن‌های چندین ساعته یا پیاده‌روی و تحرک مداوم، نیروی افراد را تحلیل می‌برد.

البته عامل مهم دیگری در راحتی افراد نظامی وجود دارد و آن پوتین نظامی است. پوتین نظامی خوب باید سبک، مقاوم، انعطاف‌پذیر، دارای گردش هوای مناسب، دارای قابلیت جذب شوک و ضد رطوبت باشد تا سرباز حین استفاده‌ی طولانی مدت و در شرایط مختلف جوی دچار مشکل نشود.

مقاومت

گاهی شنیده‌اید برای تعریف از مقاومت یک جنس پارچه یا لباس، می‌گویند این لباس ارتشی‌ست یا این پارچه برای مصارف نظامی دوخته می‌شود. لباس نظامی باید مقاومت بالایی داشته باشد تا در برابر تحرک بسیار و اصطکاک با اجسام و سطوح مختلف دوام بیاورد. معمولا بالاترین مقاومت پارچه‌ی لباس، میان لباس‌های نظامی یافت می‌شود.

استتار

استتار خوب، فاکتور دیگری است که لباس نظامی باید دارا باشد. رنگ و طرح لباس باید به گونه‌ای باشد که تشخیص حضور سرباز در محیط را برای نیروهای دشمن دشوار سازد.

لباس نظامی بسته به ترکیب رنگ محیط و پوشش گیاهی انواع مختلفی دارد. در محیط کویری رنگ غالب رنگ خاکی و قهوه‌ای است بنابراین لباس نیروهای نظامی در مناطق کویری به رنگ و استتار خاکی است.

در محیط جنگلی رنگ‌ سبز و مشتقات آن غالب است لذا استتار لباس نظامی در این مناطق به رنگ سبز لجنی است.

در مناطقی که غالب ایام سال بارش برف وجود دارد لباس‌های نظامی به رنگ تماما سفید استفاده می‌شود.

برخی مناطق نیز سرتاسر پوشیده از صخره‌های سنگی است. لباس نظامی مناسب این اقلیم در طیف رنگ طوسی ساخته می‌شود.

طرح‌های پیچیده‌تری مانند طرح‌های پیکسلی نیز برای لباس‌های نظامی وجود دارد. این طرح‌ها در مناطقی با ترکیب پوشش متنوع و چندگانه مورد استفاده قرار می‌گیرد و می‌تواند عمل استتار را در بازه‌ی متنوعی از شرایط محیطی انجام دهد. یگان‌های تکاوری، به تبع حضور در محیط ها و شرایط مختلف، لباس سربازی طرح پیکسلی با ترکیب رنگی اصلی مربوط به خود به تن می‌کنند.

پوتین نظامی

می‌توان گفت پوشش پا تاثیرگذارترین قسمتِ پوشش بدن در سلامتی است. حال هرچه مدت پوشیدن کفش بیشتر و زمینی که روی آن قدم می‌گذارید سخت تر باشد اهمیت این پوشش بیشتر می‌شود. گرما و سرمای طاقت‌فرسا، رطوبت بالا، زمین‌های باتلاقی، صخره‌های خشن، پیاده‌روی مداوم، مواجهه با دشمن و… همه شرایطی است که یک نیروی نظامی می‌تواند تجربه کند. یک پوتین نظامی خوب در چنین شرایطی می‌تواند تاب‌آوری و سرعت عکس‌العمل سرباز را بالا ببرد.

در هنگام خرید پوتین نظامی به موارد زیر توجه کنید:

• کفی مقاوم و پاشنه‌ی ضخیم؛ پاشنه قسمتی است که در موارد استفاده‌ی مداوم و طولانی مدت می‌تواند فرسوده شود و فشار زیادی به پا وارد کند و به ستون فقرات آسیب وارد سازد.
• رویه‌ی ضدآب؛ انتقال رطوبت به داخل پوتین می‌تواند زمینه‌ساز رشد باکتری و ایجاد بیماری های قارچی شود.
• سبکی پوتین؛ وزن بالای پوتین باعث خستگی زودهنگام پاها و تحلیل رفتن قوای بدنی میشود.
• انعطاف‌پذیری؛ ویژگی حالت‌پذیری باعث می‌شود پوتین خود را با فرم پا تطابق دهد و قابلیت تحرک پا را بهبود می‌دهد.
• گردش هوا داخل کفش و امکان تنفس پا؛ عدم گردش هوا داخل کفش باعث تعریق پا و ایجاد بوی بد و در درازمدت عامل ایجاد بیماری های قارچی می‌شود.
• پوشش کامل و عایق رطوبت بودن تا مچ پا

لباس نظامی رسمی نیروهای مسلح ایران

نیروی زمینی ارتش

درصد بالایی از خاک سرزمین ایران را کویر و مناطق خشک تشکیل می‎دهد. بنابراین لباس نظامی نیروی زمینی ارتش در طیف رنگ خاکی و استتار کویری طراحی شده‌است. هم‌چنین لباس افسری نیروی زمینی شامل شلوار سبز، پیراهن خاکی و کت هم‌رنگ با شلوار می‌شود.

نیروی هوایی ارتش

لباس سربازی رسمی نیروی هوایی همان لباس نیروی زمینی در طیف آبی و سورمه‎‌ای است. لباس افسری نیروی هوایی نیز از پیراهن آبی آسمانی رنگ و شلوار و کت سورمه‌ای تشکیل می‌شود.

نیروی دریایی ارتش

سفید، رنگ غالب لباس‌ قسمت‌های مختلف نیروی دریایی است.