کمربند ایمنی

طبق آیین نامه ی ایمنی کار در ارتفاع که هدف از تدوین آن، “ایمن سازی محیط کار و صیانت از نیروی انسانی و منابع مادی کشور و پیشگیری از حوادث ناشی از کار در کلیه کارگاه هایی که عملیات کار در ارتفاع و فرآیندهای مرتبط در آنجا انجام می گیرد” عنوان شده و مقررات این آیین نامه به استناد ماده 85 قانون کار جمهوری اسلامی ایران تدوین شده و برای کلیه کارگاه های مشمول قانون مذکور لازم الاجرا می باشد.

هر کار یا فعالیتی که موقعیت آن، در ارتفاع بیش از ½ متر نسبت به سطح مبنا انجام گیرد مشمول این قانون بوده و باید مجموعه تدابیر و اقداماتی که منظور پیشگیری از سقوط یا کاهش عوارض و صدمات ناشی از آن است مانند استفاده از کمربند ایمنی، لباس کار، دستکش کار، کفش کار و… در آن رعایت شود.

در چه کارهایی نیاز به استفاده از کمربند ایمنی است؟

کارگران در پروژه های پتروشیمی، ساختمانی، نفتی و… تقریبا به صورت دائم در ارتفاعی بالاتر از سطح زمین کار می کنند و کار کردن در این شرایط سخت و اغلب خطرناک، جزئی از فعالیتهای ساختمانی و صنعتی روزمره شده است. در بسیاری از صنایع امکان این سقوط برای کارکنان وجود دارد که این سقوط ممکن است از نردبان، از لبه سقف، از روی داربست و… باشد.

این موارد و موارد فراوانی از این دست، تنها بخشی کوچک از نیاز روزمره به تجهیزات کار در ارتفاع را به ما نشان می دهد. این که نیروی شما قرار است فقط یک بار و در یک زمان در ارتفاع کار کند و یا هر روز باید این کار را انجام دهد تغییری در اصل حفظ امنیت برای کار در ارتفاع تغییری ایجاد نمی کند. در این میان و با وجود نیاز مبرم به تجهیزات کار در ارتفاع، کمربندهای ایمنی کار در ارتفاع، جزء مهمترین و حیاتی ترین آیتم ها به شمار می روند. در ادامه به تعریف انواع کمربند ایمنی کار در ارتفاع می پردازیم.

انواع کمربند ایمنی کار در ارتفاع

از نظر سازمان جهانی ایمنی کار OSHA، ما زمانی مجاز به کار در ارتفاع هستیم که از خطرات آن آگاه بوده و با همراه داشتن تجهیزات ایمنی کامل، برای مقابله با خطرات احتمالی آماده باشیم.

هنگام کار روی داربست ساختمانی، دکل برق و یا حتی هنگام چیدن میوه در ارتفاعات بالای درخت، چون دستان در حال انجام کاری هستند و به نقطه ای تکیه نداده اند هر لحظه احتمال سقوط وجود دارد. پس باید ابزاری مهارکننده فرد عامل را تحت کنترل داشته باشد. این ابزار کمربند ایمنی کار در ارتفاع خوانده می‌شود و به‌طورمعمول در دو تیپ تولید می‌شود.

کمربند سیم بانی

تیپ اول خیلی ساده مانند کمربند شلوار، دور کمر را احاطه می‌کند. پس این کمربند ایمنی در صورت سقوط کاربر را از کمر نگه می‌دارد تا مجدداً در جایی مستقر شود. نام این محصول کمربند ایمنی سیم بانی است که تکنسین‌های اداره برق به‌طور گسترده از آن استفاده می‌کنند. علت نام گذاری این محصول از تجهیزات ایمنی، استفاده وسیع فعالین بخش صنعت برق و مخابرات از کمربند ایمنی دکل بانی در هنگام کار بر روی دکلهای برق و دکلهای مخابراتی می باشد.

کمربند هارنس

تیپ دوم درصدی کامل‌تر بدن را احاطه می کند. این نوع از کمربند ایمنی به کمربند ایمنی هارنس معروف است. این محصول از کتف‌ها تا ران پا را پوشش می دهد. نقطه اتصال طناب کمربند بین دو کتف در پشت یا روی سینه قرار دارد. از این کمربند ایمنی در چتر نجات نیز استفاده می‌شود. به همین جهت به نام کمربند پاراشوتی نیز شناخته می‌شود.

هارنس های مختلفی وجود دارند که با توجه به مکان مورد استفاده قابل انتخاب و خرید می باشند. هر کدام از محصولات با توجه به نامی که دارند، از نوع استانداردهایی برخوردار هستند که مکانی از بدن انسان را خواهند پوشاند و از سوی دیگر دارای مکان هایی برای قرار دادن قلاب می باشد. بطور خلاصه کمربند ایمنی هارنس کمربند ایمنی تمام بدن یا پاراشوتی که مانند کمربند  چتربازی، به دور کتف و ران پای فرد استفاده کننده پیچیده می شود و کاملا او را در بر می گیرد.

پس از نظر ساختاری و ظاهری، کمربندهای ایمنی به دو دسته کمربند ایمنی سیمبانی و کمربند ایمنی هارنس تقسیم می شوند و هارنس وسیله ای ایمنی جهت نگه داشتن اپراتور در ارتفاع است؛کاربرد هارنس، حفظ ایمنی است.

معرفی یک نمونه از کمربندهای ایمنی هارنس

هارنس کد N78003 از با کیفیت ترین محصولات بخش HSE و تجهیزات ایمنی می باشد چرا که با توجه به آناتومی بدن انسان طراحی و تولید شده است و از ویژگیهای این محصول می توان به تحمل وزن بالا، قیمت مناسب، امنیت بالا حین تعلیق، امکان حمل ابزار و بار در ارتفاع و دارا بودن تسمه های فوق العاده مقاوم اشاره کرد.

قرار گرفتن پشتی X شکل این محصول روی بدن کاربر سبب راحتی فرد حین تعلیق می شود  و همچنین کمک میکند که فرد فشار کمی احساس کند. کاربر میتواند به کمک وجود حلقه های چندگانه، گیره ها و کیسه های حمل ابزار به منظور اتصال ابزار کاری خود به این کمربند استفاده کند. ساختار X شکل این هارنس برای شرایطی که نیاز است تا کاربر مدت زیادی از نقطه اتصال پشتی آویزان بماند طراحی شده است.

حلقه های پا در این محصول دارای سگک های FAST برای باز و بسته شدن میباشد که نیاز به تنظیم مجدد سایز و اندازه این حلقه ها را از بین می برد. همچنین این کمربند دارای یک شاخص سقوط بوده که در پشت آن قرار گرفته است که در صورت سقوط این شاخص به صورت نوار قرمزی نمایان میشود. جلیقه موجود در این محصول دارای چهار نقطه اتصال می باشد که تسریع در عملکرد کاربر میشود.

کمر این محصول از کمربندی پهن و جنسی نیمه سخت تولید شده است. حلقه های پا دارای امنیت و قدرت نگهدارندگی بالایی هستند. در قسمت شانه این کمربند نوارهایی از جنس فوم تعبیه شده و به صورت گسترده فاصله گذاری شده تا از شدت سایش گردن کم کند. همچنین پهن بودن این نوارها  سبب می شود تا از فشار بار در یک نقطه از شانه کاسته و فشار در میان فضای بیشتری پخش شود.

هارنس فول بادی

این کمربند دارای تسمه‌ها، سگک‌ها و نقاط اتصال است که به بدن فرد متصل می‌شوند از زمین خوردن جلوگیری می‌کند.

هدف اصلی هارنس ایمنی این است که در صورت سقوط، فرد را در هوا معلق نگه دارد و از برخورد با زمین جلوگیری کند. با استفاده از هارنس ایمنی، فرد می‌تواند به سیم طناب یا سیستم کمربند ایمنی متصل شده و در صورت سقوط، از طریق سیم طناب کنترل شده به زمین نزدیک شود، اما از برخورد مستقیم با زمین و ایجاد آسیب جدی به جسمش جلوگیری شود.

هارنس ایمنی برای افرادی که در ارتفاع کار می‌کنند، مانند ساختمان‌سازان، کارگران صنعتی، نجاران، نصابان، کوهنوردان و غیره بسیار مهم است. استفاده صحیح از هارنس ایمنی خطرات سقوط را به شدت کاهش داده و ایمنی فرد را در محیط‌های بالا افزایش می دهد.

کمربند ایمنی شوک دار

کمربند ایمنی دارای شوک یا ترمز دار، کمربند ایمنی است که برای جلوگیری از سقوط و کاهش اثرات ضربه در صورت سقوط کارآمد است. این کمربند دارای سیستم ترمز شوک دار است که باعث کاهش نیروی ضربه و جلوگیری از وقوع صدمات جدی به بدن فرد می‌شود.

این کمربند دارای سیم طناب است که به دو نقطه ایمنی متصل می‌شود. فرد از طریق این طناب به کمربند متصل می‌شود و در صورت سقوط، سیم طناب باز می‌شود و سقوط آزاد خودش را محدود می‌کند. این عمل باعث کاهش سرعت سقوط و نیروی ضربه به بدن فرد می‌شود.

این نوع کمربند ایمنی در فعالیت‌هایی مانند کوهنوردی، صعود ساختمان، بالابری و سایر فعالیت‌های ارتفاعی استفاده می‌شود.

کمربند ایمنی شورتی

کمربند شورتی یکی از تجهیزات ایمنی است که به منظور جلوگیری از سقوط فرد طراحی شده است. این کمربند به‌طور ویژه در محیط‌های کاری، با ارتفاع استفاده می‌شود و در صورت سقوط ناگهانی، از آسیب به ستون فقرات جلوگیری می‌کند.

کمربند شورتی، علیرغم ظاهر ساده‌ای که دارد، از استحکام قابل تحسینی برخوردار است. این محصول از مواد مرغوب و جنس محکمی ساخته شده است. بندهای کمربند شورتی از جنس پلی‌استر و پلی‌اتیلن با کیفیت بالا تهیه می‌شوند.

قلاب‌ها و حلقه‌های این کمربند از جنس فولاد خالص و سخت ساخته شده‌اند، بنابراین استحکام و کیفیت آن تضمین شده است.

استفاده از کمربند شورتی در ارتفاع بسیار مفید است و می‌تواند به شدت به ایمنی و سلامت فرد کمک کند.

با استفاده از این تجهیزات ایمنی، خطرات سقوط و آسیب به بخش‌های حساس بدن مانند ستون فقرات به حداقل می‌رسد.

 انواع کمربند ایمنی ساختمانی – داربست

انواع مختلف کمربند ایمنی برای کار در ارتفاع و داربست وجود دارد. در زیر لیستی از برخی از انواع کمربند ایمنی مرتبط با کار در ارتفاع را معرفی می‌کنیم:

1. کمربند ایمنی فال فست (Fall Fast Safety Harness)
2. کمربند ایمنی جکت (Jacket Safety Harness)
3. کمربند ایمنی جکت فست (Fast Jacket Safety Harness)
4. کمربند ایمنی فول بادی (Full Body Safety Harness)
5. کمربند ایمنی نیم پاراشوتی (Half-Parachute Safety Harness)
6. کمربند ایمنی فول بادی فست (Fast Full Body Safety Harness)
7. کمربند ایمنی فول بادی فست کرولدار (Fast Full Body Safety Harness with Croll)